Als ondernemer heb je het vaak druk met de alledaagse business. Tegelijkertijd komen er uitdagingen op je af: groei, koerswijzigingen, veranderingen in de markt, nieuwe plannen. Als je nog niet toe bent aan een Raad van Advies, is het fijn om hier wel af en toe over te spreken met iemand van buíten de organisatie: een sparringpartner. Harm Nijlunsing is een meervoudig bestuurder, ondernemer en sparringpartner die dit van beide kanten heeft ervaren.
Waarom een sparringpartner inschakelen?
Het grootste risico om als ondernemer failliet te gaan, volgens het ING Economisch Bureau, is structureel van aard, zoals een verouderd verdienmodel, veranderend consumentengedrag of voortgaande digitalisering. “En dat kan komen doordat ondernemers te veel worden opgezogen in de dagelijkse business en onvoldoende advies hebben gekregen over dit soort zaken”, zegt Harm Nijlunsing. “Veel ondernemers en directeuren met aandeelhouders zijn gebaat bij een sparringpartner.”
“Ik weet dat uit eigen ervaring. Ik was jaren geleden algemeen directeur met twee aandeelhouders en een RvC en ben toen regelmatig gaan wandelen met een sparringpartner – soms dertig minuten, soms urenlang – om echt áchter de business te kijken. Met iemand die onafhankelijk was, op informele wijze. Daar heb ik zoveel van geleerd dat ik het sindsdien altijd heb toegepast. En nu werk ik zelf ook als sparringpartner.”
De voordelen zijn legio, ziet Harm. “Je kunt in een veilige omgeving één op één over je zorgen en problemen praten, klankborden, out of the box denken en naar de toekomst kijken. Vertrouwelijk en open. Het geeft je de mogelijkheid om buiten de business van alledag aan de slag te gaan met de grote vragen: waar wil ik heen? Hoe gaat het financieel? Wat moet ik veranderen? Waar ligt mijn focus?”
Wanneer begin je met een sparringpartner?
“Er is nooit een slecht moment om te beginnen. Maar als ik toch iets moet noemen, dan is dat een koersverandering of een crisis. Vraag een ‘omdenker’ om mee te sparren, die je net even op een ander spoor zet en je kritisch bevraagt.
Ook kun je aan de slag gaan met een sparringpartner wanneer je merkt dat het niet meer lukt om alle rollen te vervullen die bij een ondernemer passen. Als ondernemer word je eigenlijk geacht vijf rollen te hebben: die van inspirator, vakman, zakenman, manager en mensenmens. Het risico bestaat dat je vast komt te zitten in één of twee van die rollen. Spar daar dan over. Misschien krijg je het advies om iemand naast je aan te nemen, zoals een COO. Soms kun je er zelf mee aan de slag.”
Wat moet een sparringpartner in huis hebben?
Een vereiste is dat het een onafhankelijk, kritische partner moet zijn, benadrukt Harm. “Anders kun je er net zo goed meteen mee stoppen. Hij of zij moet je wel de waarheid kunnen zeggen. Kies GEEN bekende, want die is niet onafhankelijk en vaak ook niet kritisch genoeg, want je wilt in zo’n geval liever geen spanning op de lijn.”
Kies ook iemand die zelf de klappen van de zweep heeft meegemaakt, raadt Harm aan. “Mensen met ervaring die zelf hebben wakker gelegen van problemen, die een holistische, brede blik hebben op organisaties en achter de cijfers kunnen kijken. Je kunt ook voor iemand kiezen met bepaalde kennis en ervaring op een speciaal vlak, het is maar net waar je behoefte aan hebt.”
Hoe begin je met een sparringpartner?
“Wederzijds vertrouwen en respect staan voorop. Leer elkaar eerst kennen, maar houd het niet vaag. Breng snel structuur aan: bedenk vooraf welke onderwerpen je aan bod wilt laten komen. Zaken zoals budget, strategie, problemen die je bent tegengekomen. Zet het allemaal goed op een rij, zodat het gesprek niet alle kanten opgaat.
Spreek bovendien af dat jullie samen aan de slag gaan en elkaar treffen zolang jullie dat allebei leuk vinden. Geef eerlijk aan hoe je erin staat. Dat is juist het voordeel van een sparringpartner: je zit nergens aan vast. Als je weet waar je moet zoeken, vind je zeker de juiste sparringpartner. Mensen vinden het leuk om te doen en het is voor iedereen een win win."
