Ieder mens heeft vooroordelen, soms bewust, vaak onbewust. Dit kan van invloed zijn op de samenstelling van je raad. Uit onderzoek blijkt tenslotte dat mensen het liefst kiezen voor de mensen die het meest op ze lijken. Hoe kunnen we dit veranderen? En moeten we dat wel willen? We vroegen het aan Caroline Holtgrefe, directeur van stichting Topvrouwen en Monica Haimé, ervaren commissaris en trekker van de werkgroep Diversiteit NVTZ
Caroline Holtgrefe: ‘Waar zit bij mij het ‘lek’?
“Als je je eigen vooroordelen herkent, dan kun je er ook iets mee. Zonder dat we het direct doorhebben, hebben we snel een oordeel over een ander klaar. Labelen is heel natuurlijk gedrag, maar als je je ervan bewust bent, kun je dat oordeel ook heroverwegen. Of bespreekbaar maken. Op die manier kijk je veel verder en dat leidt vanzelf tot meer diversiteit in onze raden en besturen. Wij merken bij Stichting Topvrouwen dan ook dat het werkt om bestuurders en toezichthouders simpelweg kennis te laten maken met potentiele topvrouwen, liefst in een informele setting. Als je elkaar leert kennen, verdwijnen de eerdergenoemde vooroordelen vanzelf.
De markt vraagt ook om een nieuw soort leiderschap dat vraagt om lef; lef om te kiezen voor diversiteit. Voor organisaties die flink in beweging zijn, bijvoorbeeld door digitalisering, is diversiteit onmisbaar. De klant wil steeds vaker bediend worden door een divers team. Uiteindelijk zullen Millennials de organisaties een extra zetje richting dit leiderschap geven, jonge mensen brengen transformatie, zij willen leiders aan de top waarmee ze zich kunnen identificeren. Op dit moment vervallen we nog vaak in oude patronen. Je hoort het nog steeds: de man als kostwinnaar, de vrouw in een verzorgende rol. Natuurlijk verandert dat. Maar vrouwen vertellen mij nog net te vaak dat ze moeten beschikken over masculiene eigenschappen om het te redden. Maar dan haal je niet het beste uit je beschikbare talenten. Gooi de feminiene waarden niet weg.
Ik raad iedereen dan ook aan om bij zichzelf te rade te gaan, waar zit bij mij het ‘lek’? Waar oordeel ik te snel? Waarom doe ik dat? Sta ik voldoende open voor andere meningen? Om toekomstbestendig te blijven, moet je als raad mee met de tijd. Diversiteit in je team is daar een onderdeel van. Er zijn genoeg vrouwen in Nederland die betrokken willen zijn en carrière willen maken – het is echt een mythe om te denken dat er te weinig topvrouwen zijn. Zorg dat je er met een open blik naar kijkt en geef hen de ruimte. Het brengt je bedrijf verder. Klinkt ambitieus? Prima!”
Monica Haimé: ‘Ga schatgraven!’
“Momenteel trek ik de werkgroep Diversiteit NVTZ. Wij willen het onderwerp verder onder de aandacht brengen, waarbij we het heel breed oppakken: van cultuur en afkomst, tot aan leeftijd en geslacht. Ik geef veel les aan aankomende toezichthouders en uit eigen ervaring weet ik dat de diverse groepen de beste en leukste groepen zijn. Diversiteit in een groep zorgt voor sprankeling, humor, diepgang en perspectief. Ik denk dat dit komt omdat we in een diverse groep nieuwsgieriger zijn naar elkaar. En ik zie altijd weer dat als we elkaar beter leren kennen, we ontdekken dat we helemaal niet zo verschillend zijn.
Het voordeel van diversiteit in je raad is dat je je klanten beter leert kennen. Zeker in de grote steden en internationaal is dat belangrijk, waar een groot deel van het klantenbestand toch gekleurd is. Om goed te begrijpen wat er speelt, waar de behoeften liggen en wat ons bindt, is het belangrijk om iemand met kennis van en inzicht in het gedrag van mensen uit diverse culturen en achtergronden in je raad te hebben. Je leert dan bovendien weer nieuwe mensen kennen, je krijgt andere ingangen, andere perspectieven en een heel nieuw netwerk. Ik ervaar het als een verrijking van de raad.
Wat kun je doen als commissaris? Ik heb eigenlijk maar één tip. Nodig eens iemand uit met een vreemde achternaam. Zo simpel is het. Ga schatgraven! Ik kan het iedereen aanraden. We weten allemaal dat de wereld snel verandert, maak daar dan ook gebruik van. Juist omdat ik zie wat diversiteit allemaal kan brengen. Meer kleur, meer sprankeling, meer nieuwsgierigheid. Zet de ramen open. Dan heb je goud in handen.”
