Het is december, een mooi moment om terug te blikken op het afgelopen jaar. Welke artikelen werden bij PMP het best gelezen en het hoogst gewaardeerd? Hierbij de top drie.

3: Goede taakverdeling bestuur en RvC

Een goede taakverdeling tussen bestuur en RvC is essentieel. Jeroen Overing, onder meer commissaris en bestuurder, geeft ons in maart van dit jaar een aantal tips mee die het verschil kunnen maken voor de commissaris. 

Taak toezichthouder

Start met de vertrouwensband, is zijn eerste tip. Misschien een open deur, geeft Jeroen aan, ‘maar je moet er als commissaris voor zorgen dat de bestuurder zich niet te gecontroleerd voelt en als een klein kind behandeld. Aan de andere kant ben je ook geen vriendjes en heb je gewoon je taak als toezichthouder te vervullen. Hoe vind je die balans? Door tijd te investeren in de relatie. Ga met de bestuurder en eventueel een deel van het MT zitten en ploeter samen door de risico-onderwerpen heen.” 

Crisis voorkomen

Als die vertrouwensband eenmaal goed zit, kun je daarna samen de spelregels vastleggen, adviseert Jeroen. En trek daarna vooral je mond open – maar doe dat dan wel op de juiste wijze. “Het gaat om de tone of voice, hoe ga je met elkaar om, wat pik je van elkaar? Hiermee kun je een crisis voorkomen. Wees je ook bewust van karakterverschillen tussen jou en de bestuurder. Als het klikt is dat mooi, maar als het niet klikt hoeft dat niet te betekenen dat je niet goed kunt samenwerken. Benoem de verschillen in een goed gesprek, en zorg ervoor dat ze een goede samenwerking niet in de weg staan. Handel niet vanuit ergernis, want dan gaan dingen mis.”

Onafhankelijke rol

Wees vervolgens aanwezig bij strategie-sessies, zorg ervoor dat je duidelijk bent over wie je bent en wat je wilt en blijf tot slot altijd onafhankelijk. “Houd afstand”, besluit Jeroen. “Ga liever niet mee naar privé-feestjes van de bestuurder, je hoeft geen vrienden te worden. Ik vind het ambt van beroepscommissaris ook gevaarlijk. Je bent dan afhankelijk van die functie. Durf je dan nog wel écht kritisch te zijn, als je inkomen op het spel staat? Het lijkt me moeilijk. Dus first and foremost: blijf onafhankelijk.”

Lees het volledige artikel hier: Goede taakverdeling bestuur en RvC

2: De kunst van het vragen stellen

Journalist en presentator bij BNR en RTLZ Rens de Jong ging in dit artikel, dat in augustus gepubliceerd werd, in op de kunst van het vragen stellen. Als commissaris moet je soms lastige informatie boven tafel krijgen. Hoe kun je dat zo goed mogelijk doen? Rens gaf ons zes gouden tips mee.

Relatie bestuur en toezicht

Zo geeft hij ons aan hoe te investeren in de relatie. “Dit doen presentatoren op televisie ook. Die hebben voorgesprekken en dan zijn ze de vriendelijkheid zelve. Live op tv gaat het er dan kritischer of soms zelfs snoeihard aan toe, maar dat kan, want ze hebben geïnvesteerd in de relatie. Je bent er niet om uit te stralen dat je je bestuurder in de pan wil hakken. Een kritische houding is goed, maar een boze nukkige houding is dat nooit. Je kunt ook de meest kritische vraag met een glimlach stellen.” 

Doe je research

Andere tips van Rens: toon altijd je eigen kwetsbaarheid, wees mogelijke conflicten voor door tijdig samen te gaan zitten, weet wat je weten wil en leer de feiten achter de feiten kennen. Dit doe je door je zo goed mogelijk in te lezen. “Pak de bronnen van anderen erbij en niet alleen het eigen jaarverslag”, zegt hij. “Dat is het PR-verhaal. Kijk naar problemen die andere bedrijven in dezelfde branche hebben gehad en doe daar research naar. Dan kun je vervolgens in je eigen board vragen of jullie dezelfde soort risico’s lopen.”

Goed toezicht

Tot slot gaat Rens in op de zogeheten ‘Call me stupid-vraag’, die volgens hem altijd werkt. “Zeg gewoon: ‘Misschien heb ik het verkeerd begrepen hoor, maar als ik dat hier lees klopt dat niet met wat je me net vertelt. Leg uit.’ Je kunt ook lang luisteren en samenvatten. ‘Ok, je bedoelt het zo en zo, maar hier zie ik iets anders. Hoe zit dat dan?’ Vraag dus door, wees open en jezelf. Jouw doel als commissaris is om goed toezicht te houden op het bedrijf. Dat betekent dat je soms moet doorvragen, lastige informatie moet lospeuteren en vertrouwen moet winnen.

Lees het volledige artikel hier: De kunst van het vragen stellen

1: De jaarrekening: waar moet je op letten?  

Het is een ritueel dat ieder jaar terugkeert: het goedkeuren van de jaarrekening. Piet Klop, jarenlang controlerend accountant en zelf ook commissaris, deelde in april zijn tips & tricks met ons. Waar moet je extra op letten? Wat is echt een vereiste? Hoe ga je om met nieuwe technologieën? 

Controleren van de jaarrekening

In zeven zeer praktische tips gaf Piet een goed beeld van hoe je het controleren van de jaarrekening het beste kunt aanpakken. Zo geeft hij aan hoe je goed gebruik kunt maken van de kennis van je accountant en welke basiskennis van financiën je volgens hem moet hebben. Ook geeft hij als tips mee om de jaarrekening vanuit verschillende perspectieven te bekijken, de ‘business’ van de organisatie te begrijpen waar je toezicht op houdt en heel goed te kijken naar de kasstromen. 

Snap de kasstroom

“Je móet als commissaris de kasstroom snappen”, vertelt hij. “Zit er voldoende in kas? Zijn de binnenkomende kasstromen groter dan de uitgaande? Zo niet, wat betekent dat dan? Alleen bij voldoende cash is de continuïteit van je bedrijf verzekerd. Vraag dus door als het je niet volledig duidelijk is hoe het staat met de kasstroom van je bedrijf.”

Bekijk jaarrekening met digitale bril

Tot slot geeft Piet als tips mee om altijd op het rente-risico te letten en de jaarrekening ook met een digitale bril op te bekijken. Hoe ga je om met alle data en gegevens van mensen? Hoeveel is er geïnvesteerd in ICT? En waarin dan? Het komt er eigenlijk bij alle tips van Piet op neer dat je altijd moet doorvragen, kritisch moet blijven en, heel belangrijk, ‘to know your business’.

Lees het volledige artikel hier: De jaarrekening: waar moet je op letten?