In deze nieuwe reeks interviews spreken we met commissarissen over het vak en hun ervaringen. Waarom zijn ze commissaris geworden? Wat zijn eventuele valkuilen? En natuurlijk, wat hebben ze geleerd? Deze keer: Diederik van den Biggelaar, ondernemer, bestuurder en adviseur. “Ik ken de valkuilen waar bestuurders en ondernemers in kunnen vallen.”

Wanneer zeg jij ‘ja’ als je gevraagd wordt voor een RvC?

“Ik zie mezelf meer als een adviseur. Als een DGA of algemeen directeur mij vraagt om in de RvA te komen om met hem of haar mee te denken, dan spits ik mijn oren al snel. Omdat het dan vanuit een intrinsieke interesse is dat ik word gevraagd, niet omdat het formeel nodig is dat ik er ben, zoals in een RvC. Dat laatste voelt voor mij meer als een moetje en dat motiveert mij niet.”

Wat motiveert jou wel?

“Wrijving, spanning, nieuwe markten verkennen, ondernemerschap. Ik vind heel veel dingen interessant, dus ik zeg al vrij snel ja op dingen. Het is leuk om samen met anderen te kijken hoe organisaties kunnen groeien, om mee te denken en advies te geven. Liefst in een kleine organisatie, want daar heb je invloed en zijn de risico’s groter. Daar hou ik van, dan doet het ertoe.”

Is dat tegelijkertijd een valkuil, dat je invloed wil hebben?

“Zeker, dat is de grootste valkuil. Ik ben als ondernemer gewend om besluiten te nemen en dingen te doen. Ik ben daardoor ook niet de ideale commissaris. Je moet in die rol een stapje terug doen. Maar ik hou er óók van om coach te zijn, en inspirator. Dat ben ik veel meer dan controleur. En dat past wel in een RvA.”

Bij wat voor soort organisaties speel of speelde je een rol als adviseur of commissaris?

“Daar zit nauwelijks een lijn in. Ik ben actief geweest bij EBN Finance Company, heel financieel dus, maar ook bij een serious gaming partij (IJsfontein), bij SoFine Foods, dat plantaardige voeding bereidt en verkoopt en sinds anderhalf jaar bij FOX, een bedrijf in het bedrukken van kleding. Ik heb het meeste feeling met consumer goods, vanuit mijn jarenlange ervaring bij Dansen bij Jansen en natuurlijk Heineken (zie 'Over Diederik'). Als je me vraagt, what really makes you tick? Dan blijft dat toch bier. Ik heb ook een kleine bierbrouwerij geadviseerd – die is inmiddels verkocht aan Bavaria.”

Je hebt nu je eigen interim management bureau Mandaat. Waarom dan ook nog die adviesfuncties?

“Ik vind het leuk om mijn kennis en ervaring in te zetten om anderen te helpen. Die vlieguren zijn gewoon handig, bijvoorbeeld om fouten te voorkomen. Ik ben ook niet meer zo snel gestrest, want ik heb alles weleens gezien en ken de valkuilen op het gebied van management en bedrijfsvoering waar bestuurders en ondernemers in kunnen vallen. Dat is echt de mazzel van het ondernemerschap, want je kunt niet slagen zonder ook eerst te falen.”

Kun je een voorbeeld geven van zo’n valkuil?

“Ik heb bijvoorbeeld geholpen bij de implementatie van automatiseringssysteem SAP. Dat heb ik vaker gedaan en ik weet heel goed wat er fout kan gaan. En dan komt er zo’n extern bedrijf langs dat zegt dat ze dat dat wel eventjes voor je kunnen doen. Maar zo gaat het niet. Je moet daar goed met elkaar over nadenken, want in de keten kan er enorm veel misgaan. Over dat soort zaken adviseer ik dan graag.”

Waar moeten commissarissen wat jou betreft nog meer goed op letten?

“Ik denk dat iedereen uiteindelijk wel de jaarrekening kan lezen en beoordelen. Maar krijg je ook het verhaal van de werkvloer te horen? Wat mij betreft dé lakmoesproef bij het accepteren van een RvC-functie: staat het bestuur toe dat je zelfstandig rondloopt door het bedrijf? Laat hij je praten met medewerkers over de koers van het bedrijf? Als een directie daar moeite mee heeft – en er zijn er veel die dat hebben – moet je echt serieus bedenken of je de functie wel moet aannemen. Want de vrijheid om met mensen te praten en het bedrijf te leren kennen, dat is wat mij betreft essentieel.”

Hoe kijk je tot slot naar de toekomst?

“Weet je, als je jong bent heb je allemaal grootse plannen. Dan wil je ooit daar en daar belanden. Maar rond mijn vijftigste realiseerde ik me dat het leven toch nooit gaat zoals je hebt gepland. Ik volg mijn hart en dat is nu mijn instelling.”

Over Diederik 

Diederik van den Biggelaar (64) richtte al tijdens zijn studententijd mede discotheek Dansen bij Jansen op. Daarna werkte hij lang bij Heineken, zowel in de horecadivisie als bij internationaal. Hij sloot zijn carrière bij Heineken af als directeur export Europa en Japan. Daarna volgden meerdere adviesfuncties. Inmiddels is hij alweer negen jaar eigenaar van interim management bureau Mandaat.