Gevoelige materie: de werkgeversrol als RvC bij een familiebedrijf

Hoe kun je als lid van de RvC bij een familiebedrijf van betekenis zijn? Door meer te doen dan toezichthouden en adviseren, betoogt Francois Carstens, partner bij Mesa family business consultants. “Pak juist ook de werkgeversrol.”

Naast de toezichthoudende en adviserende rol heb je als lid van de RvC bij een familiebedrijf ook nog een derde rol: die van werkgever. Volgens Francois Carstens is dit gevoelige materie, waar veel commissarissen het liefst bij weg blijven. “Maar het is juist een onderwerp waarop commissarissen meerwaarde kunnen bieden, zowel voor de directeur als voor de familie.”

Praten over persoonlijke ontwikkeling

Een algemeen directeur vroeg aan Francois of hij een persoonlijk gesprek wilde voeren met alle directieleden. “De directeur wilde er zelf eigenlijk bij zijn en ik vroeg hem naar de reden daarvan. Hij gunde zijn collega’s een gesprek, maar vond dat tegelijkertijd wel spannend, want hij was bang dat het in die individuele gesprekken ook over hem zou gaan.”

Op een gegeven moment vroeg Francois de directeur: wie houdt er nou een gesprek met jou? Wat maakt dat je zo’n gesprek al dan niet nodig vindt? “Het vertrouwen moest ik heel langzaam opbouwen. Uiteindelijk vond de directeur het fijn om op persoonlijk niveau, vertrouwelijk en discreet met iemand te praten over zijn persoonlijke ontwikkeling, de invulling van zijn eigen rol, zijn dilemma’s, uitdagingen en toekomst.”  

Stel open vragen

Commissarissen denken vaak: dat doet de familie wel. Maar in werkelijkheid doet de directeur het vaak al jaren zonder te klankborden. Opleidingen en functioneringsgesprekken zijn er doorgaans wel voor medewerkers, maar niet voor de directeur zelf. Francois: “Terwijl de behoefte aan coaching of sparring juist groter is geworden, door de druk die er van alle belanghebbenden op de directeur-groot aandeelhouder wordt gelegd.”

Hoe kun je dit als commissaris nu aankaarten? Volgens Francois kun je het beste een paar momenten inplannen. “Prik een of twee afspraken, alleen tussen jou en de directievoorzitter. Stel tijdens zo’n gesprek open vragen, zoals: Hoe gaat het met je? Waar loop je tegenaan? Wat heb je nodig? Toon interesse in de persoon achter de functionaris.”

Vorm en inhoud geven

Als je dit soort gesprekken wilt gaan voeren, is het volgens Francois zaak om de werkgeversrol daarna verder vorm en inhoud te geven, al naargelang de behoefte. In ieder geval door met de directeur af te stemmen over hoe vaak je zo’n gesprek voert. Ook is het mogelijk om een 360 graden feedbackronde in te voeren of eens een ontwikkelassessment te doen om het gesprek aan te gaan over opleidingen.

“Door een zekere regelmaat wordt het voeren van dit soort gesprekken iets wat erbij hoort. Het mooie is: als commissaris kun je er ook je persoonlijke kant in kwijt, in plaats van het alleen sec over de business te hebben.”

Meer weten over familiebedrijven?

PMP stelde een bundel samen met verhalen over hoe het is om commissaris te zijn bij een familiebedrijf en praktische tips over de oprichting van een RvC.