Met de toename van verantwoordelijkheden en transparantie is een goed functionerende Raad van Toezicht van groot belang. Een raad die toeziet op de organisatie, integer en kritisch is. Commissarissen die nee durven zeggen en een sterke ruggengraat hebben zijn dan ook onmisbaar. Hans de Hoog, ervaren toezichthouder (o.a. DNB), schrijver van het boek ‘De Toezichthouder’ en oprichter van TheGovernanceHub, licht toe waarom hij dit aspect uitermate belangrijk vindt.

Commissarissen die nee durven zeggen

De verantwoordelijkheden van toezichthouders zijn toegenomen, zo ook de vraag naar integriteit en transparantie. Transparantie over de gang van zaken binnen het bedrijf, het bestuur en de Raad van Toezicht. Commissarissen die verantwoordelijkheden nemen en nee durven zeggen zijn dan ook onmisbaar. Hans de Hoog, ervaren toezichthouder (o.a. DNB), schrijver van het boek ‘De Toezichthouder’ en oprichter van TheGovernanceHub, licht toe waarom hij het hebben van een sterke ruggengraat uitermate belangrijk vindt.

Groepsproces

De Hoog: ‘Iemand die het ambieert toezichthouder of commissaris te zijn moet in mijn ogen het lef hebben tegen te stemmen, nee te zeggen als hij of zij niet achter een te nemen besluit staat. Dat is niet gemakkelijk, zeker niet als nieuwkomer. De commissaris is onderdeel van een groepsproces, met in veel gevallen een gedreven bestuur. Wanneer zich tijdens het proces onder collega toezichthouders een overtuigende meerderheid aftekent, moet u zeer sterk in uw schoenen staan te melden dat u niet achter de plannen staat. In veel gevallen wordt alsnog meegegaan en ingestemd. Het gebeurt in mijn ogen nog te weinig dat een individu standvastig blijft, zijn rug recht houdt en een signaal afgeeft.’

Laat uw stem horen

‘Wanneer u als commissaris wel bezwaren uit en we hebben te maken met een goede voorzitter, dan zal uw standpunt zeker worden meegenomen in de besluitvorming. Blijft de gang van zaken onaanvaardbaar, dan kunt u als commissaris een aantal dingen doen. Toch slikken en meegaan in de besluitvorming, aanblijven en ervoor zorgen dat uw bedenkingen worden vastgelegd, stilzwijgend opstappen of opstappen en de reden van uw beslissing naar buiten brengen. Denk hierbij aan Frans Cremers die in een persbericht zijn vertrek als vicevoorzitter van de raad van commissarissen bij Fugro motiveerde.’

Wederzijds polsen

‘De primaire rol van een commissaris is en blijft toezien op de organisatie. Wanneer er onvoldoende duidelijkheid is over een te nemen besluit, of de risico’s in uw ogen te groot zijn, pleit dan voor beleidsverandering en probeer de rest te overtuigen. Als dit geen effect heeft, dan kunt u als laatste redmiddel opstappen. Dit kan een sterk signaal zijn naar de raad het bestuur, eventueel externe toezichthouders en analisten. Het is een mentaliteitskwestie die al wederzijds gepolst kan worden tijdens de eerste kennismaking.’